Wanneer je nadenkt over het opwekken van je eigen windenergie, kom je al snel twee verschillende soorten windmolens tegen: de horizontale-as windmolen en de verticale-as windmolen. Hoewel ze allebei draaien op windkracht, verschillen ze flink in ontwerp, werking en toepassing. De horizontale variant zie je vaak in grote windparken op het platteland of op zee, terwijl de verticale-as windturbine juist vaker opduikt in tuinen of op daken van woningen of bedrijfspanden, waar de windrichting minder voorspelbaar is. In dit artikel leggen we je helder uit wat het verschil is tussen deze twee typen windmolens, en belangrijker nog: welke het beste past bij jouw situatie.
Wat is een horizontale-as windmolen?
De horizontale-as windturbine, ook wel HAWT genoemd (Horizontal Axis Wind Turbine), is het type dat je waarschijnlijk het vaakst ziet. Denk aan die grote molens met drie wieken, hoog boven het landschap. De as waar de bladen om draaien staat parallel aan de grond, vandaar de naam.
Deze molens moeten zich altijd richten naar de wind om optimaal te presteren. Daarvoor wordt vaak een mechanisme ingebouwd dat de molen laat draaien in de juiste richting. Ze staan meestal op hoge masten, zodat ze boven obstakels uitkomen en zoveel mogelijk wind kunnen vangen. Dit maakt ze efficiënt, zeker op locaties met constante en sterke wind, zoals in kustgebieden of open velden. De keerzijde is dat deze installaties complexer en duurder zijn, zeker als je kijkt naar onderhoud op hoogte.
Krijg een seintje wanneer de eerste rendabele thuiswindmolen te bestellen is!
Wat is een verticale-as windmolen?
De verticale-as windturbine, VAWT (Vertical Axis Wind Turbine) ziet er heel anders uit. De bladen draaien rond een verticale as die recht omhoog staat. Het grote voordeel hiervan is dat de windturbine wind vanuit elke richting kan opvangen, zonder zich te hoeven draaien. Daardoor zijn ze ideaal voor plekken waar de windrichting voortdurend verandert, zoals in woonwijken of stedelijke omgevingen.
Een VAWT hoeft vaak niet zo hoog als een HAWT geplaatst te worden en kan prima functioneren op een (plat) dak of in een achtertuin. Ze zijn over het algemeen stiller en minder opvallend, wat ze aantrekkelijk maakt voor particulier gebruik. De keerzijde is dat ze in veel gevallen minder energie opwekken dan hun horizontale tegenhangers.
Wat zijn de voordelen per soort windmolen?
Beide types hebben hun eigen sterke punten. Hieronder zie je kort de voordelen per type windturbine op een rij:
Voordelen horizontale-as windmolen (HAWT):
Hoog rendement bij constante en krachtige wind
Bewezen techniek met veel praktijkervaring
Geschikt voor grootschalige toepassingen
Voordelen verticale-as windmolen (VAWT):
Werkt bij wisselende windrichtingen, geen draaiing nodig
Compact en meer geschikt voor particulier gebruik
Lager geluidsniveau en eenvoudiger onderhoud
Wat zijn de verschillen?
Hoewel beide types wind gebruiken als energiebron, zijn er een flink aantal verschillen. Onderstaande tabel geeft de belangrijkste verschillen duidelijk weer:
| Kenmerk | Horizontale-as (HAWT) | Verticale-as (VAWT) |
|---|---|---|
| Oriëntatie | Draait rond horizontale as | Draait rond verticale as |
| Windrichting | Moet naar de wind gericht worden | Vangt wind uit alle richtingen |
| Installatieplek | Hoog, op open terrein | Lager, ook geschikt voor op daken |
| Efficiëntie | Hoog bij constante wind | Beter bij turbulente en variabele wind |
| Geluidsniveau | Hoger | Lager |
| Onderhoud | Complexer door hoogte | Toegankelijker en eenvoudiger |
| Visuele impact | Groot en opvallend | Compact en subtiel |
| Gemiddelde prijs | Hoger door constructie en installatie | Lager, minder installatie-eisen |
Welke soort windmolen is geschikt voor jouw situatie?
De vraag welke molen het beste bij jou past, hangt af van verschillende factoren. Woon je op het platteland met veel open ruimte en constante wind? Dan is een horizontale-as windturbine waarschijnlijk de beste keuze. Je haalt dan het hoogste rendement, mits je bereid bent te investeren in een grotere installatie. Een voorbeeld van een merk die geschikt is voor het platteland en agrariërs, is EAZ.
Maar woon je in een wat meer verstedelijkt gebied, heb je minder ruimte of staat je huis in een omgeving waar de wind vaak van richting verandert? Dan is een verticale-as windmolen een slimme optie. Deze is niet alleen stiller en compacter maar ook betaalbaarder.
Kijk dus goed naar je locatie, de beschikbare ruimte en hoeveel energie je ongeveer nodig hebt. En misschien nog belangrijker: hoeveel tijd en geld je wilt investeren in het systeem. In veel gevallen is het slim om eerst klein te beginnen met een VAWT en te kijken hoe goed het werkt in jouw situatie.
Conclusie
Er is geen one-size-fits-all als het om windmolens gaat. De keuze tussen een horizontale-as of verticale-as windturbine hangt af van waar je woont, hoeveel ruimte je hebt en wat je doelen zijn. De een levert meer stroom, de ander is eenvoudiger in gebruik. Wat ze gemeen hebben? Beide zetten wind om in iets waardevols: jouw eigen duurzame energie. Wil je graag meer informatie? Neem contact met ons op, en wij vertellen je er graag vanalles over!
